CGO: Pravosnažne odluke bez utvrđivanja odgovornosti ne donose pravdu

Vijeće Višeg suda u Bijelom Polju je 3. oktobra 2011. objavilo presudu kojom je optužene oslobodilo od optužbe da su izvršili krivično djelo zločin protiv čovječnosti, nakon čega je Tužilaštvo uložilo zalbu na rješenje Višeg suda

Povodom zločina koji se desio 14. februara 1993. u opštini Čajniče, gdje su sa teritorije Crne Gore iz pravca sela Bukovica pripadnici tzv. Armije BiH, među kojima su bili i osmorica pripadnika crnogorske nacionalnosti iz Pljevalja, napali nezaštićena sela Trpinje i Šapići, Centar za građansko obrazovanje podsjeća da ni poslije 23 godine ovaj slučaj nije adekvatno procesuiran.

Kako navode u saopštenju koje potpisuje saradnica na programima u CGO-u i portparolka Koalicije za Rekom u Crnoj Gori Tamara Milaš, zabrinuti su zbog sve češćih propusta nadležnih pravosudnih institucija, u kojima se kroz začarani krug tužilaštva koje pravi optužnice sa konstrukcionim greškame pa do sudova koji pogrešno tumače međunarodno humanitarno pravo i ne primjenjuju nacionalno zakonodavstvo, gubi pravda za žrtve i kazna za počinioce.

“Napad na sela Trpinje i Šapići dogodio se u ranim jutarnjim časovima sa teritorije Crne Gore, tačnije pljevaljske Bukovice. Muslimanski vojnici prethodno su prošli kroz slabo povezane položaje Vojske RS i prešli na teritoriju Crne Gore, gdje su ih dočekali muslimani iz Bukovice. U Čajniču je ubijeno 258 civila, a tužilaštvo raspolaže dokazima da su u zvjerskim likvidacijama, odvođenju u zarobljenišvo, silovanjima i izlaganju torturi, učestvovala lica sa područja Bukovice, u opštini Pljevlja”, podsjećaju iz CGO.

Protiv sedmorice muslimana iz Pljevalja policija iz Čajniča podigla je krivične prijave 1993. zbog osnovane sumnje da su počinili ratni zločin nad civilnim stanovništvom u BiH.

Osmorica Pljevljaka osumnjičena da su na današnji dan 1993, kršeći pravila međunarodnog prava za vrijeme rata naređivali napad na civilno stanovništvo i civilna naselja, vršili ubistva, neljudski postupali i protivzakonito vodili ljude u koncentarcione logore.

Vijeće Višeg suda u Bijelom Polju je 3. oktobra 2011. objavilo presudu kojom je optužene oslobodilo od optužbe da su izvršili krivično djelo zločin protiv čovječnosti, nakon čega je Tužilaštvo uložilo zalbu na rješenje Višeg suda.

Apelacioni sud je 22. marta 2012. donio presudu kojom je odbio navode iz žalbe Tužilaštva i potvrdio je prvostepenu presudu kojom je negirana krivica sedmorice državljana Crne Gore, koji su učestvovali u ubijanju Bošnjaka.

“Konkretan slučaj predstavlja nedostojan postupak Apelacionog suda, gdje ovaj sud zauzima stav da se zločini iz 90ih godina, ne mogu procesuirati kao zločini protiv čovječnosti, zato što u to vrijeme nije postojao međunarodni akt ratifikovan od Savezne Republike Jugoslavije u kojem bi bila propisana zabrana tih zločina”, ocjenjuju iz CGO.

CGO, tim povodom, poziva nadležne institucije da u što hitnijem roku preispitaju dosadašnje odluke i na pravno adekvatan način procesuiranju, ne samo slučaj Bukovica, već sve slučajeve ratnih zločina u Crnoj Gori ili slučajeva u kojima su crnogorski državljani učestvovali.

Kako kažu, profesionalna primjena domaćeg zakona i međunarodnih standarda jeste prvi korak pravosudnih institucija ka uspostavljanju vladavine prava, ali i izgradnji neophodnog povjerenja unutar Crne Gore, ali i regiona.

“Cjelokupno crnogorsko društvo, a posebno institucije sistema, dužni su da se sjećaju ovog zločina, koji je počinjen nad civilima u februaru 1993. i da zajedničkim snagama rade na razvijanju kulture sjećanja i uspostavljanju tranzicione pravde, kako bi se obezbijedio održivi mir i stabilnost u regionu, ali i prevenirali slični zločini. Upravo na tome već godinama insistiraju organizacije civilnog društva u Crnoj Gori i regionu, koje su formirale do sada najširu regionalnu koaliciju koja se zalaže za osnivanje REKOM-a”, zaključuje su u saopštenju CGO.

(Objavljeno u Vijestima, 14.02.2016.)