Haris Pašović: Najvažnija presuda nakon Nirnberškog procesa

Presuda Radovanu Karažiću, Predsjedniku Republike Srpske i Vrhovnom komandantu Republike Srpske u vrijeme rata u BiH, je najvažnija presuda na svijetu nakon Nirnberškog suđenja nacističkim ratnim zločincima. 

Piše: Haris Pašović na svom Facebook profilu

Temeljena na više od 330.000 stranica transkripta i dokaza, ova presuda je je detaljna, utemeljena i donesena prema najoštirijim kriterijumima za usvajanje dokaza.

Presuda van razumne sumnje utvrđuje da je političko rukovodstvo bosanskih Srba bilo udruženo u sveobuhvatni zločinački poduhvat za istrebljenje bosanskih Muslimana i stvaranje etnički homogene teritorije i da je počinilo zločine protiv čovječnosti. Presuda van razumne sumnje utvrđuje da je tadašnji Predsjednik Republike Srpske i Vrhovni komandandt Vojske Republike Srpske kriv za djelo genocida; zločine protiv čovječnosti i druge zločine u cilju uništenja bosanskih Muslimana i stvaranja etnički homogene teritorije.

Presuda utvrđuje da je Vojska Republike Srpske sistematski činila zločine protiv čovječnosti u Sarajevu, Bijeljini, Bratuncu, Brčkom, Foči, Rogatici, Sokocu, Višegradu, Vlasenici, Zvorniku, Banja Luci, Bosanskom Novom, Ključu, Prijedoru, Sanskom Mostu, Hadžićima, Vogošći i na Palama.

Presuda utvrđuje da je Karadžić kao najviši poltički i vojni rukovodilac u Republici Srpskoj, predvodio udruženi zločinački poduhvat političkih i vojnih struktura Republike Srpske, držeći kao taoce međunarodne vojnike Ujedinjenih nacija i kršeći zakone i običaje ratovanja. Ovim je tadašnji Predsjednik Republike Srpske i Vrhovni komandant Vojske Republike Srpske predvodio udruženi zločinački poduhvat protiv Ujedinjenih naroda, dakle protiv cijelog svijeta.

Presuda van razumne sumnje utvrđuje da je Karadžić imao genocidnu namjeru i omogućio sporvođenje genocida u Srebrenici, u udruženom zločinačkom pothvatu u kojem su učestvovale najviše političke strukutre u Republici Srpskoj i Vojska Republike Srpske. Prilikom utvrđivanja zločina genocida Pretresno vijeće je primijenilo najoštirij kriterijum za dokazivanje genocida. Haški tribunal ima konzervativne kriterijume za genocid koji su mnogo oštiriji nego što je to u definiciji genocida koju je napravio Raphael Lemkin. Prema tim kriterijumima, genocidna namjera Radovana Karadžića je dokazana od 13. jula 1995. u 20h kada je vodio razgovor sa Deronjićem.

Presuda Radovanu Karadžiću je donesena prema najstrožijim kriterjumima za usvajanje dokaza i biće neoboriva u žalbenom postupku. Prilikom izricanja kazne, Pretresno vijeće je uzelo u obzir kao olakšavajuću okolnost činjenicu da je optuženi odstupio sa svih političkih i javnih funkcija nakon potpisivanja mirovnog sporazuma. Vijeće nije ulazilo u razloge tog odstupanja, ali je navelo da je optuženi, u svom zahtjevu za uzimanje u obzir olakšavajućih okolnosti, iznio da je to njegovo povlačenje bilo dio dogovora sa Richardom Holbrookom, izaslanikom SAD, u zamjenu za međunarodno odustanje od krivičnog gonjenja. Izrečena kazna je de facto doživotna robija s obzirom na starost okrivljenog.

(Objavljeno na Radiosarajevo.ba, 25.03.2016.)