Crna Gora da ponovo otvori istragu o opsadi Dubrovnika

Na 30. godišnjicu početka opsade Dubrovnika od strane Jugoslovenske narodne armije (JNA), crnogorski aktivisti za ljudska prava pozvali su državno tužilaštvo da ponovo otvori istragu o ratnim zločinima počinjenim tokom bombardovanja ovog grada.

Aktivisti za ljudska prava pozvali su danas Vrhovno državno tužilaštvo (VDT) Crne Gore da ponovo pokrene istragu o zločinima visokih zvaničnika počinjenih tokom devetomjesečne opsade Dubrovnika od strane JNA, koja je počela 1. oktobra 1991. godine.

„Napad na Dubrovnik će ostati crna mrlja novije crnogorske istorije, a odgovornost je donosilaca odluka da pokažu posvećenost na identifikovanju i kažnjavanju onih koji su odgovorni za stradanja nevinih“, kaže se u saopštenju nevladine organizacije, Centar za građansko obrazovanje.

„VDT Crne Gora zanemarilo je sve prikupljene dokaze, izbjeglo primjenu normi međunarodnog humanitarnog prava, obesmislilo sve činjenice koje su pozivale na komandnu i političku odgovornost“, dodaje se u saopštenju.

Kao dio Jugoslavije, Crna Gora je direktno učestvovala u ratovima u Hrvatskoj i Bosni i Hercegovini pod vođstvom Slobodana Miloševića, ali se rat na njenoj teritoriji nije vodio.

Opsada Dubrovnika bila je najveća vojna operacija u kojoj su učestvovali crnogorski vojnici. Namjera je bila podržati Srbe u Hrvatskoj koji su se pobunili protiv hrvatskog proglašenja nezavisnosti.

Stari grad Dubrovnik, koji je pod zaštitom UNESCO -a, pretrpio je znatna oštećenja tokom granatiranja.

Milo Đukanović se 2000. godine, sa pozicije tadašnjeg premijera Crne Gore, zvanično izvinio Hrvatskoj za stradanje i gubitke koje su prouzrokovali crnogorski vojnici, posebno na području Dubrovnika.

Prvi čovjek nevladine organizacije Akcija za ljudska prava Tea Gorjanc Prelević naglasila je da u Crnoj Gori nije pokrenut nijedan krivični postupak zbog ratnih zločina izvršenih prilikom opsade Dubrovnika.

Gorjanc Prelević je za Vijesti istakla da su „zločini vršeni nad civilnim stanovništvom i da je uništavana i privatna i javna imovina bez vojne potrebe koja bi to opravdala. Nažalost, tužilaštvo šuti”.

Od osamostaljenja Crne Gore 2006. godine do danas, održano je samo osam suđenja za ratne zločine počinjene u Hrvatskoj, Bosni i Hercegovini i na Kosovu. Ali suđeno je samo počiniocima najnižeg ranga.

U svom izvještaju o Crnoj Gori za 2020. godinu, Evropska komisija je ponovila upozorenja da bi ratni zločini trebalo da budu glavni prioritet tokom pregovora o pridruživanju, te pozvala Crnu Goru da proširi obim krivičnog gonjenja.

„Optužbe za komandnu odgovornost, suizvršilaštvo i pomaganje i podržavanje do sada nisu podignute (protiv osumnjičenih za ratne zločine)“, napomenuto je u izvještaju.

U julu ove godine, vrhovna državna tužiteljka Crne Gore Lidija Vukčević upozorila je da u Crnoj Gori nedostaje politička volja za procesuiranje ratnih zločina, ističući da je tužilaštvu potrebna podrška vlasti kako bi slučajevi završili na sudu.

Samir Kajosevic

Ovaj tekst je preuzet sa portala balkaninsight.com.