FHP: Demistifikacija „NATO agresije i borbe protiv šiptarskih terorista“

Savezna vlada SR Jugoslavije je još 2000. godine objavila publikaciju „Junaci otadžbine“, koja predstavlja vrednu, iako nepotpunu, evidenciju o vojnim žrtvama u vezi sa ratom na Kosovu. U toj evidenciji pomenute su vojne ratne žrtve, među kojima i 275 pripadnika VJ/MUP-a Srbije koji su stradali u NATO napadima na teritoriji Srbije, Crne Gore i Kosova.

Do istih podataka došao je i Fond za humanitarno pravo (FHP), poimeničnim popisom pripadnika VJ i MUP-a Srbije koji su izgubili život u eksplozijama granata, bombi i raketa, ispaljenih iz aviona NATO. FHP i FHP Kosovo su dokumentovali da je u NATO napadima život izgubilo ukupno 758 ljudi: 205 civila srpske nacionalnosti, 220 civila Albanaca, 28 civila Roma i drugih, 30 pripadnika OVK i 275 pripadnika VJ/MUP-a Srbije. Na teritoriji Srbije stradalo je 260 ljudi, u Crnoj Gori 10, a 488 na Kosovu. Među poginulim pripadnicima VJ/MUP-a 108 je bilo mlađe od 25 godina – većinom su to bili vojnici na redovnom odsluženju vojnog roka. U Srbiji je najviše civila poginulo u Surdulici (29); 17 radnika RTS-a u Beogradu; 19 civila u Nišu; 15 u Aleksincu; 12 u Grdeličkoj klisuri, kada je NATO pogodio voz u kretanju. Među žrtvama NATO napada na Kosovu je 77 albanskih civila koji su poginuli u Koriši, kada je NATO gađao bivši vojni objekat u kojem su se, po naredbi srpskih snaga, zadržali tokom noći na putu prema Albaniji; 64 Albanaca, stradalih u Bistražinu dok su, po naredbi srpskih snaga, u koloni išli prema Albaniji; i 29 Albanaca, 7 Srbina i 6 pripadnika VJ koji su stradali na mostu u selu Lužane, dok su autobusom putovali za Prištinu.

Prema podacima FHP i FHP Kosovo, utvrđenih pomoću tri metode prikupljanja podataka, u periodu od 20. marta do 14. juna 1999. godine, srpske snage su pod parolom „odbrana srpske teritorije od NATO agresije i šiptarskih terorista“ ubile 6.901 Albanca koji nisu učestvovali u neprijateljstvima. U istom periodu, pripadnici OVK su ubili 328 srpskih civila i 136 Roma i drugih nealbanaca koji nisu učestvovali u oružanom sukobu. U sukobima između VJ/MUP-a i OVK poginulo je 1.204 pripadnika OVK i 559 pripadnika VJ i MUP-a Srbije.

Podaci nedvosmisleno pokazuju da je vođstvo Republike Srbije na napade NATO odgovorilo teškom i masovnom odmazdom nad albanskim civilnim stanovništvom, koja se manifestovala proterivanjem, ubijanjem civila i spaljivanjem sela i kuća. U periodu NATO napada, jedinice VJ i MUP-a Srbije samo u opštini Đakovica ubile su 909 albanskih civila, u opštini Orahovac 577, u Mitrovici 362, Vučitrnu 389, Peći 496, Glogovcu 640, Prištini 413, Prizrenu 414, Suvoj Reci 351, itd. Samo u jednom danu, 27. aprila 1999. godine, srpske snage su u selu Meja ubile 349 albanskih seljaka čija su tela, u najvećem broju, nađena u masovnim grobnicama na policijskom poligonu u Batajnici kod Beograda. Više od 260 seljaka koji su se skrivali u šumama Šutice, Vrbovca i Čikatova, ubijeno je tokom „pretresa terena“ 30. aprila i 1. maja 1999. godine, koji su izvršili pripadnici 37. mtbr VJ, čiji je komandant bio današnji načelnik Generalštaba Vojske Srbije, general Ljubiša Diković. U istom periodu, pripadnici OVK u Suvoj Reci ubili su 32 srpska civila, u Đakovici 25, u Prištini 22, u Orahovcu 4, u Gnjilanu 5 – ukupno 328 civila srpske nacionalnosti i 136 civila Roma.

Povodom 16 godina od početka NATO bombardovanja SRJ, FHP poziva Vladu Srbije da prihvati činjenice o tome da su pripadnici VJ/MUP-a Srbije pod okriljem „odbrane srpske teritorije od NATO agresora i šiptarskih terorista“ u roku od 78 dana počinili teške ratne zločine protiv albanskog civilnog stanovništva i da, u ime poštovanja 7.000 albanskih civilnih žrtava, iz vojske i policije udalji generale i druge visoko rangirane oficire u čijim zonama odgovornosti je umesto zaštite civila praktikovano ubijanje.

Od odgovornosti za smrt 758 ljudi koji su poginuli u napadima NATO, posebno 453 civila, ne može biti pošteđena ratna vlast Srbije, čiji su neki generali još uvek u institucijama vojske i policije. Politika Slobodana Miloševića, najviših predstavnika državnih institucija i generala vojske i policije dovela je do bombardovanja zemlje. Ta politika pretvorila je vojsku u pljačkaške horde, dok su generali mlade vojnike slali u rat, iz kojeg se najmanje 100 mlađih od 25 godina nije vratilo svojim porodicama. Posle 16 godina vreme je da se o odgovornosti za bombardovanje zemlje i pogibiju 758 ljudi počne govoriti u kontekstu činjenica.

Masovna ubistava, 20.03-14.06.1999.

Lokacija                      Datum                Albanci         Srbi        Romi i dr.

Izvor podataka: Baza podataka „Kosovske knjige pamćenja“, 25.03.2015.

Kontakt osoba: Nataša Kandić, koordinatorka projekta