Obeleženo 29 godina od pada Vukovara

Obeleženo je 29 godina od pada Vukovara, kada su posle višemesečne opsade i borbi pripadnici JNA i srpskih paravojnih snaga proterali, pogubili i poslali u logore hiljade Hrvata i drugih građana Hrvatske nesrpske nacionalnosti. Tokom i nakon opsade stradalo je preko 3000 vojnika i civila, većinom Hrvata, od čega 86 dece.

U Hrvatskoj se ove godine 18. novembar prvi put obeležava i kao Dan sjećanja na žrtve Domovinskog rata i Dan sjećanja na žrtvu Vukovara i Škabrnje.

Srpsko narodno vijeće je, kao i svake godine, 17. novembra bacanjem venaca u Dunav odalo počast žrtvama srpske nacionalnosti nastradalim u Vukovaru pre početka rata. Zatim su položili vence na Ovčari, gde su ubijeni hrvatski branitelji i civili iz vukovarske bolnice.

– Došli smo u ovaj grad da bismo bili s onima koji osjećaju i dugo će osjećati patnju iz ratnih godina zbog gubitka zdravlja ili svojih najbližih. Duboko suosjećamo sa svakim građaninom Vukovara i njegove okolice koji je u tim vremenima propatio i izgubio najbliže. Ovdje sam, zajedno s potpredsjednikom Vlade Borisom Miloševićem, kako bih pokazao da neovisno o tome kada se, koji dan i na kojim mjestima polažu vijenci, da mi žrtve niti dijelimo niti ih razdvajamo. One su sve naše. Naša želja je da s ovim poticajem doprinesemo da komemorativne prakse i u ovom gradu, kao i na svakom drugom mjestu, ne budu prakse koje će dijeliti, sukobljavati i nastavljati rat politikama sjećanja – rekao je predsednik SNV-a, Milorad Pupovac.

Prvobitno je najavljeno da će HDZ-ov državni savetnik Zvonko Milas učestvovati u  komemoraciji SNV-a 17. novembra, ali je to nakon protesta branitelja i lokalnih vlasti u Vukovaru objašnjeno kao nesporazum.

Inicijativa da se komemoracije objedine i da bacanje venaca u Dunav postane deo Kolone sjećanja postojola je još 2010. godine, u vreme kada je predsednik Hrvatske bio Ivo Josipović, a Srbije Boris Tadić, ali je to naišlo na neodobravanje u vidu uvreda i pretnji, rekao je za N1 nekadašnji ministar branitelja Predrag Fred Matić, branitelj i zastupnik SDP-a u Evropskom parlamentu.

U Vukovaru je godišnjica obeležena 18. novembra, tradicionalnom Kolonom sjećanja, u kojoj je uz hrvatskog premijera Andreja Plenkovića i druge predstavnike državnog vrha bio i potpredsednik Vlade Boris Milošević. Predsednik Hrvatske Zoran Milanović odao je počast žrtvama polaganjem venca kod spomen-obeležja na Ovčari.

– Dobro je i po nama normalno i prirodno da je potpredsjednik Vlade Boris Milošević danas s nama u Vukovaru, kao što je bio u Kninu. To su poruke budućnosti, okrenute vrijednostima koje dijelimo – rekao je premijer Andrej Plenković, podsećajući da je Hrvatska pobedila u Domovinskom ratu i time pružila ruku za suživot manjinama.

U vezi sa svojim prisustvom u Vukovaru, na društvenim mrežama se oglasio Boris Milošević:

– Danas i jučer bio sam u Vukovaru s dubokim osjećajem poštovanja prema gradu Vukovaru, njegovim stanovnicima i svim nevinim žrtvama. Govorio sam ovo ljeto kako smatram da su poštovanje i empatija prema svim žrtvama pretpostavka pomirenja i prestanka mržnje. Stoga, kao građanin Republike Hrvatske srpske nacionalnosti i kao potpredsjednik Vlade Republike Hrvatske ne mogu pronaći dovoljno snažne riječi da izrazim žaljenje zbog onoga što se dogodilo Vukovaru jer od svake moje riječi glasnije govore sve vukovarske grobnice, poznate i nepoznate, i sva patnja ljudi koji su izgubili svoje živote, svoje bližnje, svoje domove.

Državni vrh Srbije nije prisustvovao obeležavanju godišnjice. Veran Matić je, kao specijalni izaslanik predsednika Srbije, učestvovao u komemoraciji  SNV-a i položio venac ispred spomenika na Memorijalnom groblju u Vukovaru, gde je počast žrtvama odao klečanjem i molitvom, ličnim činom koji je naknadno podržao predsednik Srbije Aleksandar Vučić,  dok ga je hrvatski premijer ocenio kao „poruku suočavanja s prošlošću“. Uprkos najavama, Veran Matić nije učestvovao u Koloni sjećanja.

U Beogradu su 29. godišnjicu pada Vukovara obeležile Žene u crnom, mirovnom akcijom „Nikada nećemo zaboraviti zločine u Vukovaru“, koja je počela u podne, u Knez Mihailovoj ulici.

Povodom obeležavanja 29. godišnjice pada Vukovara, Fond za humanitarno pravo predstavio je dosije pod nazivom „Logori za Hrvate na teritoriji Srbije“ , koji je pored štampane verzije dostupan i u formi digitalnog narativa i  videa.