15.12.2015.
REKOM: U ratovima na prostoru SFRJ nestalo 130 hiljada ljudi
U ratovima na teritoriji bivše SFRJ ubijeno je i nestalo najmanje 130 hiljada ljudi, saopšteno je na konferenciji Koalicije za REKOM, koja se bavi utvrđivanjem činjenica o ratnim zločinima i drugim teškim povredama ljudskih prava počinjenim na teritoriji nekadašnje SFRJ od 1991. do 2001. godine. Na konferenciji su prvi put saopšteni i podaci o broju logora nastalih u toku ratnih dešavanja u BiH.
Piše: Milica Živić, RTK2
Koalicija REKOM predstavila je rezultate istraživanja koje se odnose na smrtne okolnosti stradalih u ratovima na teritoriji bivše SFRJ, u cilju osnivanja zvanične regionalne Komisije za ustanovljavanje činjenica o ratnim zločinima. Prema njihovim podacima na prostorima bivše SFRJ do sada je dokumentovano 13457 žrtava ratova u BiH, Hrvatskoj i na Kosovu.
„Bez imenovanja žrtava, bez popisa logora i drugih drugih zatočeničkih objekata koji su bili formirani tokom ratova na prostorima bivše SFRJ nema prave regionalne saradnje u odnosu na prošlost i to je preduslov za uspostavljanje razvijanja regionalne saradnje i za početak procesa pomirenja kao jednog zapravo memorijalnog procesa“, rekla je Nataša Kandić iz Fonda za humanitarno pravo.
Istraživanje REKOM pokazuje da je na prostoru Kosova od 1998 do 2000 godine, živote izgubilo 13 hiljada ljudi, od kojih 76 odsto civila i 24 odsto pripadnika oružanih formacija. Od ovog broja žrtava 1400 osoba je bilo mlađe od 18 godina.
„Intezitet zločina na Kosovu je bio najveći u toku Nato bombardovanja. Imamo neke podatke od 21 marta do 14 juna 1999. godine, kada više na Kosovu nije bilo srpskih snaga. U tom periodu je ubijeno i nestalo više od 9 hiljada lica. Nakon dolaska KFOR-a do kraja 2000 godine zebeleženo je da je živote izgubilo 1270 lica“ Kaže Bekim Bljakaj, iz Fonda za Humanitarno pravo Kosova.
Prvi put Koalicija REKOM saopštila je i podatke o logorima i drugim zatočeničkim objektima nastalim tokom rata od 1992 do 1995 godine u Bosni i Hercegovini.
„Mi smo u proteklom periodu uspeli da dokumentujemo 250 logora i drugih zatočeničkih objekata u Bosni i Hercegovini. A prema podacima Udruženja logoraša u BiH je bilo 1350 logora i drugih zatočeničkih mesta i te evidencije se uglavnom poklapaju sa onim što je utvrđivao Haški tribunal. Skoro da nema mesta u BiH u kojima u toku rata nisu postojali određeni zatočenički objekti i logori”, izjavila je Dženana Karup Druško, iz Udruženja za tranzicijsku pravdu, odgovornost i sećanje u BiH.
U Hrvatskoj je od 1991 do 1995 godine evidentirano 15336 žrtava, od kojih je 50 odsto pripadnika vojnih formacija.
„Najveća vrednost našeg istraživanja u odnosu na neke druge je to što smo mi koristili porodice žrtava metodom intervjua i do sada smo intervjuisali 6732 svedoka i članova porodice žrtava”, kaže Slaven Rašković, NVO Dokumenta.
Regionalna komisija REKOM osnovana je zahvaljujući Fondu za humanitarno pravo i drugim nevladinim organizacijama sa prostora bivše Jugoslavije , ona se bavi utvrđivanjem činjenica o ratnim zločinima i drugim teškim povredama ljudskih prava počinjenim na teritoriju nekadašnje SFRJ od 1991. do 2001. godine.
Iako je Regionalna komisija prihvaćena od strane država bivše Jugoslavije, do sada ništa nije uređeno povodom osnivanja te kancelarije.
Nakon Prištine, Koalicija REKOM održaće konferencije u Zagrebu i Beogradu, dok je na Međunarodni dan ljudskih prava 10. decembra održana i u Sarajevu.
