Zašto se manipuliše srpskim žrtvama u regionu Srebrenice?

Piše: Srđan Puhalo

“U nama nema mržnje i osvete, ali je krajnje vrijeme za procesuiranje monstruoznih zločina počinjenih nad Srbima. Ne možemo prihvatiti selektivnu pravdu kako je bilo do sada, da je jedna – srpska strana za sve kriva, a da za ovolike srpske žrtve niko ne odgovara. Rekao je ovo juče predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik, obraćajući se okupljenima na Vojničkom groblju u Bratuncu na kojem je održan pomen i služen parastos za 3.267 srpskih civilnih žrtava koje su tokom ratnih sukoba 1992. godine ubile oružane snage Armije RBiH pod komandom Nasera Orića.” – Glas Srpske 12.07.2011. godine.

Premijer Srpske Aleksandar Džombić istakao je da međunarodna zajednica mora da uvaži činjenicu da su u proteklom ratu ubijani i Srbi. „U Srebrenici, Bratuncu i okolnim selima ubijeno je imenom i prezimenom 3.267 Srba. Želimo da pošaljemo istinu u svijet, da pokažemo i ukažemo da su Srbi stradali i da tražimo ravnopravan tretman prema svim žrtvama i svim zločincima.“

Pitate se u čemu je problem sa ovom izjavama?

Problem je u brojci od 3.267 srpskih civilnih žrtava koje su tokom ratnih sukoba ubile oružane snage Armije RBiH pod komandom Nasera Orića

Problem je što su ove brojke istakla, u tom trenutku, prva dva čovjeka Republike Srpske.

Problem je što mi nekritički vjerujemo domaćim političarima.

Problem je što to nije tačno.

Problem je što nije pametno reći da to nije tačno.

Problem je što se ove brojke koriste kao opravdanje, mada je takvo opravdanje glupo samo po sebi, za sve ono što se dešavalo jula 1995. godine u Srebrenici.

Pa krenimo sa redom.

Podaci koje ću vam predstaviti su dobijeni od Odjeljenja za istraživanje rata, ratnih zločina i obradu dokumentacije, znači zvanične institucije Republike Srpske kojoj je to posao i za čiji rad stanovnici Republike Srpske izdvajaju novac. Institucije – čije podatke bi vlast Republike Srpske trebala da koristi kada istupa u javnosti i govori o zločinima nad Srbima u regionu Srebrenice.

Tako bi barem trebalo biti.

1. Prema podacima Odjeljenja za istraživanje rata, ratnih zločina i obradu dokumentacije od početka do kraja rata u BiH (1992-1995) godine na teritoriji opština Zvornik, Srebrenica, Bratunac, Vlasenica sa opštinom Milići, Kalesija sa opštinom Osmaci i Šekovići pogunulo je 2.385 Srba. Žrtve su selektovane prema mjestu stradanja, a ne prema trenutnom prebivalištu, mjestu boravka, rođenja ili mjestu ukopa.

1.1. To je 882 osobe manje u odnosu na brojke koje su u svojim govorima spomenuli tadašnji Premijer i sadašnji Predsjednik Republike Srpske.

2. Od ukupnog broja Srba (2.385) koji su stradali u ovih 6 opština (plus opštine Milići i Osmaci) 1.974 su vojnici, 387 civili, a 24 su svrstani u kategoriju „nepoznat status“.

2.1. Ostaje nejasno odakle tadašnjem Premijeru i Predsjedniku Republike Srpske broj od 3.267 srpskih civilnih žrtava, kada je Odjeljenje za istraživanje rata, ratnih zločina i obradu dokumentacije pronašlo 387?

3. Interesantano je vidjeti i to da je 1992. godine poginulo 1.489 Srba (273 civila, 1.201 vojnika, a za 15 se vode kao nepoznat status), dok je u ostalim godinama rata (od 1993. do 1995.) poginulo 896 Srba. Interesantano je vidjeti i to da je 1992. godine ubijeno Srba civila 273, dok je u ostalim godinama rata (od 1993. do 1995.) poginulo 114 srpskih civila.

3.1. Ova dva podatka su veoma važna jer pokazuju da su srpski civili najviše stradali na početku rata tj. dok Srebrenica još nije bila proglašena „zaštićenom zonom“ (april 1993. godine).

4. Prema podacima Odjeljenja za istraživanje rata, ratnih zločina i obradu dokumentacije od trenutka kada je Srebrenica proglašena „zaštićenom zonom“ (april 1993. godine do 1995. godine) desila su se napadi na tri srpska sela Osmače, Srebrenica i Tamburića Kosa u kojima je stradalo troje ili više ljudi.

4.1. Iz ovih podataka sasvim je jasno da intenzitet napada na srpska sela od trenutka kada je Srebrenica proglašena „zaštićenom zonom“ nije bio tako intenzivan i brutalan kao što to vlasti Republike Srpske žele da nam predstave.

Vlast Republike Srpske, a i oni političari koji pretenduju da dođu na vlast, moraju tražiti da se krivci za ubijene srpske civile i vojne zarobljenike uhapse i osude. I to nije ništa sporno. Ali vlasti Republike Srpske ako žele dobro svom narodu ne smiju da zloupotrebljavaju srpske žrtve i njima manipulišu u svrhu sakupljanja jeftinih političkih poena i time na bilo koji način opravdavala sve ono što se dešavalo u Srebrenici u julu 1995. godine.

Suočavanje sa prošlošću podrazumijeva: utvrđivanje istine, ma koliko ona bila bolna; suđenje zločincima ma kako se oni zvali; pružanje pravedne nadoknade (materijalne ili nematerijalne) žrtvama i njihovim porodicama, jer ako to ne uradimo ratovaće naša djeca i unuci.

 

Tekst objavljen na portalu Frontal, 24.06.2015.